Αυτισμός και Pilates | Τεύχος 35

07 Σεπ Off

Για να κατεβάσετε το κείμενο σε pdf πατήστε στον παρακάτω σύνδεσμο

Τεύχος-35-Σεπτέμβριος-2022 Λήψη

Ο αυτισμός είναι μια εκ γενετής διαταραχή. Συνήθως μέχρι την ηλικία των τριών ετών έχει γίνει αντιληπτός από το οικογενειακό περιβάλλον. Χαρακτηρίζεται από μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες, δυσκολίες στη μη λεκτική συμπεριφορά, δυσκολία στην επικοινωνία και κατανόησης συναισθημάτων. Φαντάζει πολύ δύσκολη η εφαρµογή προγραµµάτων άσκησης σε άτοµα µε αυτισµό, λόγω των ιδιαίτερων επικοινωνιακών διαταραχών και αρνητικών µορφών συµπεριφοράς, που επιφέρει το σύνδροµο. Ωστόσο φαίνεται ότι το pilates προσφέρει αύξηση της λειτουργικότητας και της επικοινωνίας µε το περιβάλλον, καθώς και αύξηση της θετικής συμπεριφοράς των ατόµων αυτών.

Η προσκόλληση σε μια συγκεκριμένη δεξιότητα είναι συνήθης αλλά και η υπερκινητικότητα είναι συχνή, η οποία μπορεί σε πρώιμο στάδιο στην παιδική ηλικία να μειωθεί από εξειδικευμένο θεραπευτή. Έρευνες έχουν δείξει ότι 20 λεπτά έντονης άσκησης μπορούν να μειώσουν την στερεότυπη συμπεριφορά, την υπερκινητικότητα και τυχόν επιθετικότητα. Η άσκηση δεν βοηθά τα παιδιά με αυτισμό μόνο να προσαρμοστούν στο ευρύτερο περιβάλλον αλλά και στην βελτίωση της φυσικής τους κατάστασης. Πολλές φορές ο αυτισμός συνοδεύεται από υποτονία, μείωση της δύναμης των μυών και επακόλουθη μειωμένη ισορροπία. Η άσκηση θα τα βοηθήσει να ενδυναμώσουν οι μύες τους και να έχουν μια καλύτερη στάση σώματος. Μέσα από την δραστηριότητα, λοιπόν, θα αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και ανεξαρτησία ώστε να αντεπεξέλθουν στις καθημερινές δραστηριότητές τους. Η αξία της άσκησης σε παιδιά με αυτισμό είναι υψίστης σημασίας, καθώς βελτιώνει προβλήματα συμπεριφοράς, προβλήματα διάσπασης προσοχής και βοηθά στις κοινωνικές δεξιότητες. Η αύξηση των ενδορφινών που επέρχεται μέσα από την άσκηση θα τα βοηθήσει στην βελτίωση του ύπνου και της γενικότερης καλής διάθεσης. Κάποιες από τις βασικές αρχές στο Pilates είναι η αυτοσυγκέντρωση, ο συντονισμός, η αρμονία και η ισορροπία. Αυτό κάνει το Pilates την καλύτερη μέθοδο εκγύμνασης για τα παιδιά με αυτισμό. Ο στόχος δεν είναι η πλήρης και ακριβής εκτέλεση των ασκήσεων αλλά η αφύπνιση και η δραστηριοποίηση νευρώνων που θα επιφέρει την ενεργοποίηση ιδιοδεκτικών και αιθουσαίων κινήσεων για την καλύτερη απόδοση του παιδιού στην καθημερινότητα του.

Τα παιδιά με αυτισμό χαρακτηρίζονται από υπερέκταση στα γόνατα, ανελαστικούς τετρακέφαλους και λαγονοψοΐτες μύες με αποτέλεσμα να φέρνουν τη λεκάνη μπροστά έχοντας αδύναμους κοιλιακούς που έχει σαν επακόλουθο τη λόρδωση. Παιδιά με υπερκινητικές αρθρώσεις ή υποτονία ευνοούνται από την ενδυνάμωση των κοιλιακών που παρέχει το Pilates βοηθώντας τα να έχουν μια σωστή στάση μέσα από μια γερή βάση και να κινούνται με χάρη. Έτσι, το Pilates έρχεται αντιμέτωπο με τις βασικές αρχικές δυσκολίες που έχει ένα παιδί με αυτισμό. Όπως είναι ο συντονισμός των κινήσεων και η ενδυνάμωση των μυών αλλά και η προσαρμογή σε κοινωνικές δεξιότητες, μέσα από την αυτοσυγκέντρωση που απαιτεί η εκτέλεση του ασκησιολογίου. Προφανώς, το children Pilates, πόσο μάλλον όταν πρόκειται για παιδιά με αυτισμό, δεν έχει την έννοια του κανονικού αυστηρού ασκησιολογίου που θα εκτελέσει ένας ενήλικας αλλά έχει την μορφή άσκησης μέσα από παιχνίδι. Στην αρχή δεν γίνεται με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα- πρώτα χτίζεται μια σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ του παιδιού και του εξειδικευμένου θεραπευτή. Είναι δύσκολο να απαιτήσεις από το παιδί να συγκεντρωθεί για ολόκληρα 60 λεπτά σε μια δραστηριότητα. Το πρώτο διάστημα μπορεί να είναι από 20 έως 30 λεπτά και χτίζοντας την σχέση εμπιστοσύνης και μαθαίνοντας το παιδί καλύτερα τον εκπαιδευτή, μπορεί να φθάσει και στην μια ώρα άσκησης.Τα τελευταία χρόνια πολλά αθλήματα και πολλά είδη ασκήσεων έχουν προσαρμοστεί ώστε να μπορούν να βελτιώσουν τις κινητικές δεξιότητες και ως συνέπεια να βελτιώσουν την αυτοεικόνα των παιδιών με αναπηρία. Πιο συγκεκριμένα η μέθοδος pilates κερδίζει συνεχώς έδαφος ως μια εναλλακτική θεραπευτική μέθοδος. Τα παιδιά μέσα από το pilates μπορούν:

Να αποκτήσουν σωματογνωσία
Να βελτιώσουν την πλευρίωση τους
Να αυξήσουν την ελαστικότητα τους
Να ενδυναμώσουν τα άκρα και τον κορμό τους
Τα βελτιώσουν την ισορροπία και τον συντονισμό τους
Να βελτιώσουν την στάση τους σώματος τους καθώς βοηθούν στην μείωση των μορφολογικών παραμορφώσεων της σπονδυλικής στήλης και των άκρων
Να μάθουν να διαχειρίζονται την αναπνοή τους και ως αποτέλεσμα να ενδυναμώσουν την καρδιοαναπνευστική τους αντοχή
Να μειώσουν τον χρόνιο πόνο
Να μειώσουν τα συμπτώματα άγχους και υπερκινητικότητας
Να διαχειριστούν το βάρος τους καθώς το pilates ενεργοποιεί τον μεταβολισμό των παιδιών
Να βελτιώσουν την αυτοπεποίθηση και την αυτοεικόνα τους
Το pilates βοηθάει στην ψυχοσωµατική ανάπτυξη του ατόµου, στη διατήρηση και ανάπτυξη της φυσικής και πνευµατικής υγείας, στην απόκτηση κινητικών δεξιοτήτων και ανάπτυξη φυσικών ικανοτήτων και στην κοινωνικοποίηση του.Το άτομο με αυτισμό αποκτά την εικόνα του εαυτού του και µαθαίνει να ξεχωρίζει έννοιες όπως δεξιά-αριστερά, εµπρός-πίσω, πάνω-κάτω, ψηλά – χαµηλά , επίσης το pilates βοηθάει στην ανάπτυξη των αντιληπτικοκινητικών δεξιοτήτων (κιναισθητική αντίληψη, οπτική αντίληψη, ακουστική αντίληψη), σωµατογνωσία, συντονισµό, ισορροπία, ανάπτυξη φυσικής κατάστασης και των φυσικών ικανοτήτων , της αυτοεκτίµησης, της δηµιουργικότητας, καθώς και την υιοθέτηση ενός υγιεινού και δραστήριου τρόπου ζωής. Συµβάλλει στην ανεξαρτητοποίηση του ατόµου από την οικογένεια του από την ίδια του την αναπηρία, εφόσον το εφοδιάζει µε ικανότητες φυσικές και κινητικές που το καθιστούν ικανό να αυτοεξυπηρετηθεί ή ακόµη και να εργαστεί.Το pilates επίσης βελτιώνει την καρδιοαναπνευστική λειτουργία, τη µυϊκή δύναµη, την αντοχή, την ευκαµψία και την ανάπτυξη της ευλυγισίας ενώ βελτιώνει τη συγκέντρωση, τη µνήµη και τη συνεργεία των κινήσεων καθώς και τη διάθεση, µειώνει το άγχος και αυξάνει την αυτοεκτίµηση και την αυτοπεποίθηση.Τέλος είναι πολύ σηµαντικό από τη µικρή τους ηλικία τα άτομα με αυτισμό να έχουν ξεχωριστές εµπειρίες που στηρίζουν την αλληλεπίδραση και τη βελτίωση της συµπεριφοράς τους, τις σωματικές τους ικανότητες και την ψυχική ευεξία. Ένα παιδί που είναι χαρούµενο είναι και πιο ήρεµο και πιο συγκεντρωµένο γι ’αυτό λοιπόν τονίζεται η ευεργετική επίδραση της άσκησης στους ανθρώπους που βρίσκονται στο φάσµα του αυτισµού . Η άσκηση λοιπόν και συγκεκριμένα το pilates είναι μια μορφή άσκησης που μόνο βελτίωση θα επιφέρει στην ζωή ενός ατόμου με αυτισμό. Η ζωή είναι ωραία και αξίζει να τη ζεις µε χαμόγελα και το pilates βοηθάει στην ψυχική και σωματική υγεία, ειδικά όταν η ζωή για κάποιους είναι ιδιαίτερη!

Πηγές: https://www.iatronet.gr/askisi/athlisi-gia-paidia/article/55612/aftismos-kai-pilates-sta-paidia.html

Παφλιώτη Νικολέτα
Φυσικοθεραπεύτρια

https://bestofyou.gr/cat/fitness/ta-ofeli-toy-pilates-sta-atoma-me-aytismo

Μάντη Περσάκη, Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής